Samen met oudere burgers
Dat burgers en professionals samenwerken aan het complexe vraagstuk van vergrijzing lijkt tegenwoordig een vanzelfsprekendheid.
Maar in de praktijk zagen we dat in de meeste netwerken ouderen nog niet meedoen.
Hier zie je hoe de netwerken uit onze leergemeenschap zichzelf zien als het gaat om interdisciplinair samenwerken sámen met burgers, en waar ze graag naartoe willen bewegen:
Met deze 5 tips wordt samenwerken met ouderen makkelijker
TIP 1
Waarom bewonersparticipatie?
Een gezamenlijke reflectie op de vraag: ‘Waarom willen we (gelijkwaardig) samenwerken?’ is een mooi startpunt. Wat is precies de reden dat oudere bewoners in netwerken participeren? Waarom willen (oudere) burgers en professionals samenwerken? Wat is het probleem waarvoor we met elkaar samenwerken om te komen tot een oplossing? En wat is de verwachte waarde van deze samenwerking?
TIP 2
Welke kennis mag er zijn?
Iedereen bezit bronnen van kennis. Wetenschappelijke kennis, professionele kennis, ervaringskennis, belichaamde kennis. Het gebeurt gemakkelijk dat bijvoorbeeld wetenschappelijke en professionele kennis hoger gewaardeerd wordt dan ervaringskennis – of juist andersom. Reflecteer eens samen op de vraag hoe je naar verschillende soorten kennis kijkt en welke waarde je daar (vaak onbewust) aan hecht. Wat vinden jullie met elkaar waardevolle kennis? <link tool rugzak> Welke kennis ontbreekt in je netwerk? Hoe kun je die kennis aan boord halen?
“De ervaring en alles wat ouderen hebben. De kennis. Die verdwijnt in de grond. En is weer voeding voor de ander.”
Oudere burger
TIP 3
Gebruik (ook) creatieve methoden van analyse en interactie
Van traditioneel aan tafel overleggen tot een wekelijks koffiemoment, wandelen en creatieve manieren om samen te werken en bouwen. Welke methode past het best in jouw lokale situatie en bij diegene die je wilt betrekken?
Denk eens samen na over de vragen:
- Welke methoden stimuleren participatie en interactie?
- Welke methoden dragen bij aan persoonlijk en wederzijds inzicht?
- Welke methoden gebruik je voor een goede analyse van het probleem?
TIP 4
Je locatie doet ertoe!
Idealiter voelt iedereen zich op zijn of haar gemak bij samenkomsten. Voor sommige ouderen is dat in een meer informele setting. Dus wie beweegt naar wie? Maak zorgvuldige afwegingen voor de plek waar je samenkomt. Soms kan het beter zijn om je door bewoners te láten uitnodigen op een plek die door hen gekozen is, omdat ze in hun eigen leefomgeving soms andere thema’s op tafel kunnen leggen. Hetzelfde geldt voor professionals met grote werkdruk: soms is het goed om juist naar de agenda’s en locaties van ‘drukke’ professionals te kijken om hun betrokkenheid te vergroten.
TIP 5
Gelijkwaardigheid in samenwerking
Een basis element voor een goede dialoog is het creëren van een veilige setting waarin ieders perspectief gehoord en gezien kan worden. Zorg dat ook onzekerheden en angsten gedeeld mogen worden, vanuit je rol (professional, vrijwilliger, bewoner), maar ook als persoon. Als je elkaars kwetsbaarheden kunt zien, creëert dit vaak een gezamenlijke ‘bodem’ om vanuit samen te werken.
Meer weten over samenwerken met oudere burgers:
Internationaal is Tina Buffel een voorloper op het gebied van samenwerken met burgers in age-friendly communities en in samen onderzoeken. Zie bijvoorbeeld:
- Older Co-researchers Exploring Age-Friendly Communities: An “Insider” Perspective on the Benefits and Challenges of Peer-Research
- “Holders of knowledge are communities, not academic institutions”: lessons from involving minoritised older people as co-researchers in a study of loneliness in later life.